વર્તમાન ઈલેક્ટ્રિક વાહનોને હજુ સ્પષ્ટ કારણોસર વિકલ્પ તરીકે ગણી શકાય નહીં: કોઈ પણ વ્યક્તિ તેનું વાહન ઈચ્છિત ગંતવ્ય સુધી પહોંચવામાં સક્ષમ છે કે નહીં તે જાણ્યા વિના લાંબી સફર કરવા તૈયાર નથી. આના જેટલું સરળ…
હાલમાં ઉપલબ્ધ લિથિયમ-આયન બેટરીઓ અપૂરતી છે, કારણ કે તે સ્વાયત્તતાના 200 કિમીના લક્ષ્યને વટાવી શકતી નથી. તેઓ મોબાઈલ ફોન અને કદાચ કેટલાક લેપટોપ માટે સારા છે, હવે કાર માટે...
પરંતુ "ન્યૂ સાયન્ટિસ્ટ" અનુસાર, IBM વૈજ્ઞાનિકો લિથિયમ-એર બેટરી બનાવવા પર કામ કરી રહ્યા છે, જે એક ચાર્જ પર ઇલેક્ટ્રિક વાહન લગભગ 800 કિમીની મુસાફરી કરવા સક્ષમ છે (મોટાભાગની કારની રેન્જમાં ગેસોલિન અથવા ઇથેનોલ કરતાં લગભગ બમણી અને પાંચ ગણી વર્તમાન લિથિયમ-આયન બેટરી કરતાં વધુ). જો એમ હોય તો, ઇલેક્ટ્રિક વાહનો નજીકના ભવિષ્યમાં ઓટોમોટિવ ઉદ્યોગમાં ક્રાંતિ લાવવાનું વચન આપે છે.
જો કે હું આ ક્ષેત્રમાં "નિષ્ણાત" નથી, હું ઝડપથી સમજાવીશ કે લિથિયમ-એર બેટરી કેવી રીતે કામ કરે છે, અને જો હું ખોટો હોઉં, તો મને સુધારવા માટે નિઃસંકોચ. આ નવી પ્રકારની બેટરી, મેટલ ઓક્સાઇડનો ઉપયોગ કરવાને બદલે, કાર્બનનો ઉપયોગ કરે છે (તે હળવા અને સસ્તી છે) જે વિદ્યુત પ્રવાહ ઉત્પન્ન કરવા આસપાસની હવામાં ઓક્સિજન સાથે પ્રતિક્રિયા આપે છે. બીજું મહત્વનું પરિબળ એ છે કે તેની સૈદ્ધાંતિક ઊર્જા ઘનતા લિથિયમ-આયન બેટરી કરતા 1,000 ગણી વધારે છે, જે ગેસોલિન કાર સાથે સ્પર્ધા કરવાનું શક્ય બનાવે છે.
પરંતુ બધું જ ઉજ્જવળ નથી, જો સ્વાયત્તતા એ ઉકેલાયેલી સમસ્યા હોવાનું જણાય છે, તો રાસાયણિક અસ્થિરતા હજુ પણ વૈજ્ઞાનિકો માટે માથાનો દુખાવો છે, કારણ કે લિથિયમ-એર બેટરી ઘણા ચાર્જ અને ડિસ્ચાર્જને સમર્થન આપતી નથી, આમ તેમના ઉપયોગી જીવનને મર્યાદિત કરે છે. IBM લેબના ભૌતિકશાસ્ત્રી વિનફ્રેડ વિલ્કે જણાવ્યું હતું કે આ ઝડપી અધોગતિનું કારણ શોધી કાઢવામાં આવ્યું છે અને હવે તેઓ આ સમસ્યાના ઉકેલ પર કામ કરી રહ્યા છે. બીજી હેરાનગતિ એ બેટરીની સલામતીનો અભાવ છે, કારણ કે પાણીમાં મિશ્રિત લિથિયમ સ્વયંભૂ બળે છે, આમ વરસાદમાં અથવા ઉચ્ચ ભેજના સમયે જોખમ બની જાય છે.
IBM ની આગેવાની હેઠળની બેટરી 500 જૂથને 2013 સુધીમાં પૂર્ણ-સ્કેલ પ્રોટોટાઇપ તૈયાર થવાની આશા છે અને આગામી દાયકામાં તેના વેપારીકરણની અપેક્ષા રાખે છે.
ટેક્સ્ટ: Tiago Luís