Iňlisler ýoluň sag tarapynda, çep tarapynda sürýändiklerini aýdýarlar; bizem sagda. Galyberse-de, bu jedelde kim sag tarapa alyp barýar? Kim dogry aýdýar? Iňlis bolarmy ýa-da dünýäniň köp bölegi?
Näme üçin sürmek çepe?
THE çep aýlanyş gylyç bilen dolandyrmak üçin sag eliňi erkin goýmak üçin çepde at münmek orta asyrlara degişlidir. Şeýle-de bolsa, bu adat däldi. Şübheleri ýok etmek üçin 1300-nji ýylda Rim papasy Boniface VIII akymy tertiplemek üçin Rime gidýän zyýaratçylaryň hemmesiniň ýoluň çep tarapynda durmalydygyny kesgitledi. Bu ulgam XVIII asyra çenli, Napoleon hemme zady tersine alýança agdyklyk edýärdi we taryhyň birinde bolanymyz üçin, Napoleonyň ösüşlerinden goranandygyňyz üçin General Wellington üçin sag bolsun aýdýaryn.Erbet diller, Napoleonyň çep eli bolandygy sebäpli bu karary alandygyny aýdýar, ýöne duşman goşunlaryny kesgitlemegi ýeňilleşdirmek baradaky tezis has yzygiderli. Fransiýa imperatorynyň agdyklyk edýän sebitleri täze ulag modeline eýerdi, Iňlis imperiýasy bolsa orta asyr ulgamyna wepaly bolup galdy. . Iň zerur zat, iňlisler fransuzlary göçürdi. Hiç haçan! Hormat meselesi.
“Araba sürüjileri” diýmäge meňzeýän orta asyr Formula 1 sürüjileri, çep eli bilen gamyşlary tutup, şonuň üçin geçip barýanlara zyýan bermezlik üçin çepe aýlanmak bilen sag eli bilen gamçyny ulandylar. Bu ýerde we ol ýerde gaýtalanýan hekaýalaryň tutuşlygyna. Şonuň üçin bir iňlisden näme üçin çepde sürýändigini soramak üçin gynandyryjy pikiriň bolmaz! Oňa “içgysgynç-taryhy” argumentler bilen gulaklaryňyzy doldurmak howpy abanýar.
Çep aýlanyşygy bolan ýurtlar
Bolýar ... indi Angliýany urmaýarys. Beýleki “günäkärler” bar. Hakykat häzirki wagtda dünýäniň 34% -inde çepde aýlanýar . Europeewropada dörtimiz bar: Kipr, Irlandiýa, Malta we Angliýa. Europeewropanyň daşyndaky “Lefterler” köplenç öňki Arkalaşygyň bir bölegi bolan öňki Iňlis koloniýalarydyr, muňa garamazdan kadadan çykmalar bar. Size dünýä sanawyny hödürlemek üçin “açyşlara” gitdik:
Awstraliýa, Antigua we Barbuda, Bagama, Bangladeş, Barbados, Botswana, Bruneý, Butan, Dominika, Fiji, Grenada, Gaýana, Gonkong, Hindistan, Indoneziýa, Süleýman adalary, Jamaamaýka, Japanaponiýa, Makao, Malaýziýa, Malawi, Maldiw, Mawritis , Mozambik, Namibiýa, Nauru, Nepal, Täze Zelandiýa, Keniýa, Kiribati, Pakistan, Papua Täze Gwineýa, Samoa, Saint Kitts we Newis, Saint Winsent we Grenadines, Saint Lucia, Singapur, Şri-Lanka, Swazilend, Günorta Afrika, Surinam, Taýland, Timor-Leste, Tonga, Trinidad we Tobago, Uganda, Zambiýa we Zimbabwe.
20-nji asyrda çep tarapda aýlanýan köp ýurt sag tarapda sürüp başlady . Theöne ters ýoly saýlanlaram bardy: sag tarapa, indi çepe gidýär. Namibiýada şeýle. Mundan başga-da, sagçy hereket kesgitlenýänçä kadaly bölünişigi bolan Ispaniýada bolşy ýaly, medeni taýdan gapma-garşylykly ýurtlar henizem bar.
Birden bir ýurtda gurlan dolanyşyk düzgünini üýtgetmek kararyna gelse näme etmeli?
El bilen ýazylan Taryh we geografiýa hammamynyň arasynda ahyrsoňy müň sözden ybarat we nesiller üçin galan surat bar. 1967-nji ýylda Şwesiýanyň parlamenti halk köpçüliginiň sesini göz öňünde tutmazdan, dolanyşyk ugrundaky üýtgeşmäni girizdi (82% garşy). Surat, Stokgolmyň merkezindäki esasy köçeleriň biri bolan Kungsgatanda ýüze çykan bulam-bujarlygy görkezýär. Onda, horaz oýny ýaly ýüzlerçe ulagyň we ortada aýlanýan ýüzlerçe aýnany görüp bilersiňiz, şeýle bir anarhiýa, gynandyryjy.
Bir ýyldan soň Islandiýa Şwesiýanyň yzyndan gitdi we şol ädim ätdi. Häzirki wagtda ýene-de çep tarapdan sürmegimizi pikir edip bolmaýandygy sebäpli, Angliýanyň ata-babalarynyň däp-dessurlaryny terk etmegi pikir etmegi hem kemsidiji.
We sen, bir gün oýanyp, Portugaliýada çep tarapda sürmäge mejbur bolsaň näme ederdiň?