Po ciężarówkach z Dakaru, dziś są to auta z Dakaru. Proponuję cofnąć się do odległego roku 1987, kiedy wielu z nas nawet się nie urodziło. To nie moja sprawa, wyznaję. W 1987 roku miałam już rok. Był już w stanie samodzielnie chodzić, połykać baterie AAA (raz się to zdarzyło) i wypowiadać słowa tak skomplikowane jak „dada”, „tani”, „gugu” i „samoblokujący mechanizm różnicowy”.
Cel tej podróży w czasie? Poznaj historię Peugeota w Dakarze.
Nie tylko dlatego, że jest to ostatni rok (NDR: w momencie publikacji tego artykułu), w którym Peugeot bierze udział w Dakarze jako oficjalny zespół — niektórzy twierdzą, że ma powrócić do 24-godzinnego wyścigu Le Mans. Tym bardziej więc powodem tej 31-letniej podróży. Może warto poświęcić 10 minut na czytanie. Być może…
1987: przyjedź, zobacz i wygraj
Peugeot nie miał właściwie planów na ściganie się w Dakarze w 1987 roku. To się po prostu stało. Jak wiecie, Grupa B została rozwiązana w 1986 roku — temat już przez nas omawiany. Nagle francuska marka miała Peugeota 205T16 w „garażu”, nie wiedząc, co z nim zrobić.
To właśnie w tym momencie Jean Todt, obecny prezes FIA, założyciel i wieloletni szef Peugeot Talbot Sport, przypomniał sobie, by na Dakarze stanąć w szeregu z 205T16. Świetny pomysł.
Słabo porównany, debiut Peugeota na Dakarze był jak moje narodziny… nie było zaplanowane. Z tych dwóch wydarzeń tylko jedno poszło dobrze. Czy potrafisz zgadnąć, który to był?
Ari Vatanen, który znał Peugeota 205T16 jak nikt inny, był liderem zespołu Peugeot Talbot Sport. Vatanen ponosił ostateczną odpowiedzialność za obronę barw francuskiej marki na Dakarze. I nie mogło zacząć się gorzej. Również na prologu (etap „fasola”, który służy do ustalenia kolejności startu) Ari Vatanen miał wypadek.
W wyniku tego triumfalnego startu, Peugeot de Vatanen wystartował do 1. etapu Dakaru, zajmując fantastyczne 274. miejsce w klasyfikacji generalnej.
Ale w Peugeot nikt nie rzucił ręcznika na podłogę — nawet pan Todt mu na to nie pozwolił. Mimo fantastycznego debiutu struktura Peugeot Talbot Sport, składająca się z doświadczonych zawodowców przejeżdżających z rajdowych mistrzostw świata, szybko weszła w rytm mitycznego afrykańskiego wyścigu.
Kiedy Dakar wjechał do Afryki, Ari Vatanen już ścigał liderów wyścigu. Po ponad 13 000 km dowodu, wzdłuż Oceanu Atlantyckiego, to Peugeot 205T16 dotarł do Dakaru na pierwszym miejscu. Misja zakończona. Przyjedź, przerzuć i wygraj. Lub po łacinie „veni, capoti, vici”.
1988: Łap tego złodzieja!
Drugi rok z rzędu Peugeot wkroczył do Dakaru z nawiązką. Peugeot 405 T16 (ewolucja modelu 205T16) od razu zaczął wygrywać we Francji i nigdy nie zszedł z czołówki ligowej tabeli. Dopóki nie wydarzy się coś nieprzewidzianego…
Jean Todt zaplanował wszystko, a przynajmniej wszystko, co było możliwe do zaplanowania w wyścigu pełnym nieoczekiwanych wydarzeń. Ari Vatanen wygodnie prowadził Dakar do 13. etapu (Bamako, Bali), gdy jego samochód został skradziony w nocy. Ktoś wpadł na genialny pomysł kradzieży samochodu wyścigowego i pomyślał, że ujdzie mu to na sucho. Peugeot, prawda? Nikt sobie z tym nie poradzi…
Nie trzeba dodawać, że nie uszło mu to płazem, ani złodziejowi (który wyrzucił 405 na wysypisko), ani Ari Vatanen. Gdy auto zostało odnalezione przez władze, było już za późno. Vatanen został zdyskwalifikowany za niestawienie się na czas na mecz, a zwycięstwo uśmiechnęło się do jego backpackera, Juhy Kankkunena, który jechał szybko asystującym Peugeotem 205T16.
1989: Kwestia szczęścia
W 1989 roku Peugeot pojawił się na Dakarze z jeszcze potężniejszą armadą, składającą się z dwóch Rajd rajdowy Peugeot 405 T16 jeszcze bardziej rozwinięty. Przy mocy ponad 400 KM przyspieszenie od 0-200 km/h zostało osiągnięte w nieco ponad 10 sekund.
Za kierownicą siedziały dwie legendy motorsportu: nieunikniony Ari Vatanen i… Jacky Ickx! Dwukrotny wicemistrz świata Formuły 1, sześciokrotny zwycięzca 24-godzinnego wyścigu Le Mans i zwycięzca Dakaru w 1983 roku.
Nie trzeba dodawać, że Mitsubishi, jedyny zespół, który zmierzył się z Peugeotem, rozważał spór z najniższego stopnia podium. Z przodu Ari Vatanen i Jackie Ickx walczyli o zwycięstwo z prędkością ponad 200 km/h. To wszystko za wszystko.
Równowaga między dwoma kierowcami Peugeota była tak wielka, że Dakar 1989 zamienił się w sprint.
Jean Todt popełnił poważny błąd: umieścił dwa koguty w tym samym kurniku. I zanim ta bratobójcza walka przyniosła zwycięstwo na półmisku „ślimakowi Mitsubishi”, dyrektor zespołu postanowił rozwiązać sprawę, rzucając monetą w powietrze.
Vatanen miał więcej szczęścia, wybrał prawą stronę medalu i wygrał Dakar, pomimo dwukrotnego rzutu. Obaj kolarze ukończyli wyścig w odstępie niecałych 4 minut.
1990: Pożegnanie z Peugeotem
W 1990 roku historia powtórzyła się ponownie: Peugeot wygrał Dakar z Ari Vatanenem za sterami. Problem z nawigacją i natychmiastowe spotkanie z drzewem prawie wszystko zepsuło, ale Peugeot 405 T16 Grand Raid zdołał ukończyć wyścig.
To był wspaniały koniec ery absolutnej dominacji Peugeota. Era, która rozpoczęła się tak, jak się skończyła: ze smakiem zwycięstwa.
Był to również ostatni wyścig mitycznego Peugeota 405 T16 Grand Raid, samochodu, który wygrywał wszystkie zawody, w których grał. Nawet Pikes Peak z Ari Vatanen za kierownicą — kto jeszcze! To zwycięstwo w Pikes Peak dało początek jednemu z najbardziej wysublimowanych filmów rajdowych w historii.
2015: pomiar temperatury
Po 25 latach przerwy Peugeot Sport powrócił na Dakar. Świat wydał owację na stojąco. W swoim bagażu Peugeot Sport miał ponad dwie dekady doświadczenia w mistrzostwach świata Formuły 1 (nie poszło dobrze), rajdach i rajdach. Mimo wszystko był to skomplikowany powrót.
Gdy Peugeot 405 T16 Rally Raid służył jako „dzieło muzealne”, to zależało od nowicjusza Peugeot 2008 DKR bronić kolorów marki. Jednak samochód z napędem na dwa koła napędzany silnikiem diesla 3.0 V6 nie był (jeszcze) gotowy do misji.
Trenerzy ławki śmiali się… „jedziesz na Dakar samochodem z napędem na tylne koła? Głupi!".
Za kierownicą DKR 2008 był wymarzony zespół: Stephane Peterhansel, Carlos Sainz, Cyril Despres. Luksusowe nazwy, które wciąż były pobite.
Dla Carlosa Sainza Dakar trwał zaledwie pięć dni, po czym został wykluczony z gry po poważnym wypadku. Stephane Peterhansel — znany również jako „Pan. Dakar” — zakończył na rozczarowującym 11. miejscu. Natomiast Cyril Despres — zwycięzca Dakaru na dwóch kołach — z powodu problemów mechanicznych nie przekroczył 34. miejsca.
Wcale nie był to oczekiwany zwrot. Ale ludzie już powiedzieli: ten, kto śmieje się ostatni, śmieje się najlepiej. Lub po francusku „celui qui rit le dernier rit mieux” — tłumacz Google to cud.
2016: lekcja przestudiowana
To, co rodzi się krzywe, spóźnione lub nigdy się nie rozprostowuje. Peugeot nie uwierzył w to popularne powiedzenie i w 2016 roku zachował „wiarę” w pierwotną koncepcję DKR z 2008 roku. Peugeot uważał, że formuła jest słuszna, egzekucja była hańbą.
Dlatego w Dakarze 2016 Peugeot wzięła udział w całkowicie odświeżonej koncepcji 2015.
Peugeot wysłuchał narzekań swoich kierowców i poprawił negatywne punkty samochodu. Silnik wysokoprężny V6 o pojemności 3,0 litra z podwójnym turbodoładowaniem zapewniał teraz pełniejsze dostarczanie mocy przy niskich obrotach, co znacznie zwiększyło przyczepność.
z kolei, podwozie 2016 było niższe i szersze, co zwiększyło stabilność w porównaniu z modelem 2015. Całkowicie zmieniono również aerodynamikę, a nowe nadwozie pozwoliło na jeszcze lepsze kąty natarcia na przeszkody. Nie zapomniano o zawieszeniu, które zostało również przeprojektowane z czystego arkusza, w celu lepszego rozłożenia ciężaru między dwiema osiami i uczynienia DKR 2008 mniej wymagającym w prowadzeniu.
Jeśli chodzi o kierowców, do cudownego trio został dodany jeden element: 9-krotny rajdowy mistrz świata Sebastien Loeb. Legendarny francuski kierowca wjechał do Dakaru „atakując”, dopóki nie zdał sobie sprawy, że aby wygrać Dakar, musisz najpierw ukończyć wyścig.
Z powodu wypadku Loeba zwycięstwo zakończyło się uśmiechem do „starego lisa” Stephane'a Peterhansela, który wygrał Dakar z komfortową przewagą 34 minut. Wszystko to po bardzo ostrożnym starcie Peterhansela, kontrastującym z rozmachem Loeba. Peugeot wrócił w sile!
2017: Spacer po pustyni
Oczywiście 2017 rok nie był wycieczką na pustynię. Kłamię, właściwie to było... Peugeot ruszył pełną parą, umieszczając trzy samochody na trzech pierwszych miejscach.
Mógłbym nawet napisać, że było to „spocone” zwycięstwo, ale też nie… po raz pierwszy w historii Dakaru Peugeot wyposażył swoje samochody w klimatyzację.
W 2017 roku zmieniono również nazwę samochodu: z Peugeot 2008 DKR na Peugeot 3008 DKR , nawiązując do SUV-a marki. Oczywiście te dwa modelki są tak samo podobne jak dr Jorge Sampaio, były prezydent Republiki, i Sara Sampaio, jeden z „aniołów” Victoria Secret — odpowiednik kobiecej bielizny Pininfarina. Oznacza to, że mają wspólną nazwę i niewiele więcej.
Dodatkowo, w związku ze zmianami w regulaminie Dakar w 2017 roku, Peugeot zmodyfikował silnik, aby zmniejszyć szkodliwe skutki ograniczenia dopływu, które dotknęło samochody z napędem na jedną oś. Pomimo zmian w przepisach, dominacja Peugeota nad konkurencją trwała nadal — pomimo utraty mocy i klimatyzacji.
Dakar 2017 był również piękną reedycją bratobójczej bitwy zespołu Peugeot Sport z 1989 roku — pamiętasz? — tym razem z Peterhanselem i Loebem jako bohaterami. Zwycięstwo skończyło się uśmiechem do Peterhansela. I tym razem nie było rozkazów zespołowych ani „waluty w powietrzu” — przynajmniej w oficjalnej wersji wydarzeń.
2018: chłopaki z ostatniego okrążenia
Jak wspomniałem na początku artykułu, 2018 będzie ostatnim rokiem Peugeota w Dakarze. Ostatnia runda dla „cudownego zespołu” Peterhansela, Loeba, Sainza i Cyrila Despresa.
Dakar 2018 nie będzie tak łatwą edycją jak poprzedni. Przepisy zaostrzyły się ponownie, a samochodom z napędem na wszystkie koła dano więcej swobody technicznej, aby wyrównać ich konkurencyjność — a mianowicie większą moc, mniejszą wagę i dłuższy skok zawieszenia. Mokry sen każdego inżyniera.
Z kolei samochody z napędem na tylne koła zyskały większą szerokość pasa. Peugeot ponownie przerobił zawieszenia, a Sesbastien Loeb już powiedział prasie, że nowy Peugeot 3008 DKR 2018 „jest bardziej stabilny i łatwiejszy w prowadzeniu”. Krótko po tym, jak powiedziałem to prasie, to się zmieniło! Na serio…
Pojutrze rozpoczyna się Dakar 2018. I jak kiedyś powiedziałem Sir. Jack Brabham „kiedy flaga spada, bzdury ustają!”. Zobaczymy, kto wygra i czy Peugeot będzie w stanie powtórzyć pożegnanie z 1990 roku. Nie będzie łatwo, ale nie stawiaj przeciwko Francuzom…
Czy Peugeotowi udało się pożegnać zwycięski Dakar 2018?